همواره در طول تاريخ پادشاه‌هاي كشورها و تمدن‌هاي مختلف در طول سلطنت خود به جنگ و خونريزي مشغول بودند، قطعاً كمتر پادشاهي را مي‌شناسيم كه از خودكامگي دور باشد، اما بي‌شك ماركوس ارليوس يكي از آن پادشاهاني بود كه در حين سلطنت خود همواره از جنگ مبادرت مي‌كرد. اكثر تاريخ‌نويسان او را يك امپراتور فيلسوف مي‌خوانند، زيرا ماركوس ارليوس علاقه زيادي به فلسفه داشت تا جايي كه مطالعه‌ي زندگي سقراط برايش جالب بود و او را به هيجان مي‌آورد.

منش و رفتار ماركوس ارليوس همانند يك امپراتور نبود براي او شرافت مهم‌تر از قدرت و ثروت بود او تا هجده‌سالگي همانند انسان‌هاي عادي لباس مي‌پوشيد و بر تخت‌هاي سخت مي‌خوابيد. زماني كه عمويش امپراتور آنتونيوس او را وليعهد خود معرفي كرد ماركوس وارد دنيايي شد كه هيچ علاقه‌اي به آن نداشت.

كتاب تفكرات ماركوس ارليوس درباره تأملات ذهني ماركوس ارليوس، امپراتور روم باستان است كه از سال ۱۶۱ تا ۱۸۰ بر تخت سلطنت نشست و در تاريخ تبديل به نماد اعتماد و رهبري و يك مرد ايده‌آل شد. او اين كتاب را هم‌چون يك فيلسوف در طول جنگ با قبايل سارماتي بين سال‌هاي ۱۶۹ ـ ۱۷۵ نوشته است.

ويل دورانت درباره‌ي او مي‌گويد ماركوس ارليوس روزها در نبردي سنگين بود و شب‌ها در اردوگاه سربازان درباره‌ي تصورات خود در طي همان روز مي‌نويسد، «هنگام روز سرمتها [يا سارماتي‌ها، آلماني‌هاي بربر در آن ايام] را تعقيب مي‌كرد و شب‌هنگام مي‌توانست درباره ايشان با هم‌دردي بنويسد».

اشخاص بسياري درباره‌ي امپراتور ماركوس ارليوس اظهارنظرهاي خوبي بيان نمودند، همچون افلاطون فيلسوف معروف كه به او لقب شاه فيلسوف را داد. مردم نيز از پادشاهي او راضي بودند، ماركوس ارليوس يكي از پنج امپراتور بزرگ تاريخ بود كه مردمش او را بسيار دوست داشتند و او را رهبر واقعي خود مي‌دانستند.

كتاب تفكرات ماركوس ارليوس در حين جنگ روم نوشته‌ شده بود و براي قرن‌ها، الهام‌بخش رهبرهاي بزرگ تاريخ مانند ناپلئون بناپارت، آبراهام لينكلن، وينستون چرچيل، بنيتو موسيليني، نلسون ماندلا و … است و براي اولين بار قوانين رهبرهاي بانفوذش جاودانه شد و بي‌شك مي‌توان گفت اين كتاب حاصل يك رهبري واقعي و يك انديشه‌ي فيلسوفانه است.

تأملات او علاوه بر رهبرها بر بسياري از افراد همچون گوته، فردريك كبير، جان استوارت ميل و بيل كلينتون نيز تأثير به‌سزايي گذاشت. اين كتاب داراي دوازده فصل است كه در دنياي غرب و جهان تأثير بالايي داشته و چندين بار به زبان‌هاي اروپايي ترجمه‌ شده است.

درباره‌ي طالبوف

اين كتاب در زمينه ي فلسفه و اولين بار در ايران توسط عبدالرحيم بن ابوطالب نجار تبريزي معروف به طالبوف يكي از روشنفكران زمان مشروطه ترجمه‌ شده است، طالبوف اين كتاب را به‌خوبي ترجمه كرده است و به نام پندنامه ماركوس قيصر روم منتشر نمود. اين كتاب در اصل به زبان يوناني نوشته‌ شده است. برخي منتقدين درباره ترجمه اين اثر توسط طالبوف گفته‌اند: «آن ترجمه كاري تفنن‌آميز است و اگر متن آثار سياسي را ترجمه مي‌نمود بهتر بود». بااين‌حال طالبوف درباره‌ي ترجمه‌اش مي‌گويد: «ترجمه‌ي پندنامه ماركوس قيصر روم كه ما او را بنا بر اقتضاي وقت از وظايف مقدس وطن‌پرستي مي‌دانيم در انتظار مؤدبين بي‌موقع نخواهد بود و درجه قبول خواهد يافت».

در مقدمه‌ي كتاب مي‌بينيم كه طالبوف بيان نموده اين كتاب از زبان يونان به روس ترجمه‌ي «پرنس اوروزوف» و از روسي به فارسي ترجمه‌ي بنده خاكسار عبدالرحيم بن ابوطالب نجار تبريزي است.

اين اثر علاوه بر طالبوف توسط چهار مترجم ديگر و در سال‌هاي متفاوتي ترجمه‌ شده است.

۱-انديشه‌ها، ترجمه‌ي غلامرضا سميعي (۱۳۶۹)

۲-تأملات، ترجمه‌ي عرفان ثابتي (۱۳۸۴)

۳-تأملات، ترجمه‌ي مهدي باقي و شيرين مختاريان (۱۳۸۴)

۴-تأملات، ترجمه‌ي مرضيه خسروي (۱۳۹۱)

گزيده‌اي از تفكرات ماركوس ارليوس

ماركوس ارليوس درباره‌ي انسان و جهانش اين‌چنين بيان نموده: «عمر آدمي لحظه‌اي بيش نيست، وجودش جرياني گذرا، احساساتش مبهم، جسمش طعمه‌ي كرم‌ها، نفسش گردبادي ناآرام، سرنوشتش نامعلوم و شهرتش ناپايدار است. مختصر اين‌كه آدمي از لحاظ جسماني همچون آب جاري و از لحاظ نفساني همچون خواب‌وخيال و بخار است؛ زندگي چيزي نيست جز نبرد، اقامتي كوتاه در سرزميني بيگانه؛ و پس از شهرت، گمنامي فرا مي‌رسد. پس چه چيزي مي‌تواند راهنما و پاسدار آدمي باشد؟ فقط و فقط يك‌ چيز: فلسفه».

«هم‌چون دماغه‌اي باش كه همواره امواج را مي‌شكند، او محكم و استوار مي‌ايستد، درحالي‌كه هياهوي امواج به‌سرعت فرو مي‌نشيند».

 «چقدر بداقبالم كه چنين اتفاقي برايم افتاد! به‌هيچ‌وجه اين‌طور نيست؛ در عوض بگو: چقدر خوش‌اقبالم كه اين اتفاق موجب تلخ‌كامي‌ام نشد؛ نه از امروز مي‌ترسم و نه از فردا بيمناكم. اين اتفاق ممكن بود براي هركسي پيش آيد، ولي هركسي نمي‌توانست بدون تلخ‌كامي آن را از سر بگذراند».

تفكرات ماركوس ارليوس به قلم روان فرامرز معتمد دزفولي به تأليف درآمده است؛ اين كتاب بازهم بعد از چندين سال در موضوع فلسفه توسط نشر نگاه معاصر به چاپ رسيده است. قطعاً اين كتاب نزد علاقه‌مندان به تاريخ روم باستان و يا كتاب‌هاي فلسفي جذاب است، مي‌توانيد با مراجعه به وبگاه كاواك كتاب‌هاي حوزه فلسفه را مشاهده كنيد، وبگاه كاواك سعي نموده‌ بهترين و جذاب‌ترين كتاب‌ها با موضوعات متفاوت را به‌صورت اينترنتي عرضه نمايد، در حال حاضر اين كتاب به قيمت ۱۸۰,۰۰۰ ريال به‌صورت اينترنتي قابل‌خريد است.